多倫諾爾會盟

維基百科,自由的百科全書

多倫諾爾會盟蒙古語Долоннуурын чуулган)是指清朝康熙帝為調解喀爾喀蒙古各部之間的矛盾,加強北方邊防及對喀爾喀蒙古的管理,於康熙三十年(1691年)在多倫諾爾(今多倫縣)與蒙古各部貴族進行的會盟,會盟標誌着喀爾喀蒙古正式併入清朝[1]。「多倫」,蒙古語意思是七,「諾爾」蒙古語意思是泊,就是附近有七個小湖泊的意思。

車臣汗部和土謝圖汗部將會盟前後將達里岡厓牧場貢獻給清廷。

背景[編輯]

1635年皇太極成吉思汗正統傳人額哲處取得傳國璽,成為蒙古名義上的最高領袖,漠南蒙古被清朝控制。漠北喀爾喀蒙古分為三大部:車臣汗部(東部)、土謝圖汗部(中部)、札薩克圖汗部(西部)。進「九白之貢蒙古語Есөн цагааны алба」,表示臣服。康熙元年(1662年),札薩克圖汗旺舒克被部屬所殺,許多部民,為避戰禍,逃到土謝圖汗部。事後,康熙帝命旺舒克之弟成袞承襲汗位。後札薩克圖汗沙喇要求土謝圖汗察琿多爾濟歸還本部逃亡部民,未果。札薩克圖汗多次上疏康熙帝,康熙帝指出:「生事互殺,交相戰爭,兵戎一起,姑不論人民困苦,即兩汗豈能並存?」(《平定朔漠方略》卷二)康熙二十三年(1684年),康熙帝派大臣調解。康熙帝強調:「恐兩部不和,必致有攻戰之患。」札薩克圖汗與土謝圖汗,懸掛佛像,共同盟誓:「自今以往,當永遠和協。」噶爾丹插手拉攏札薩克圖汗,與噶爾丹會兵。土謝圖汗以此為由,康熙二十六年(1687年),派人誘騙札薩克圖汗沙喇及其台吉等,到固爾班黑爾格,殺害。又殺死噶爾丹之弟多爾齊扎卜噶爾丹藉此機會於康熙二十七年(1688年),率三萬勁旅東進,突襲喀爾喀蒙古,土謝圖汗和弟弟哲布尊丹巴呼圖克圖敗退,奔向內蒙古,噶爾丹也藉口追趕土謝圖汗而到達今內蒙古自治區克什克騰旗境內的烏蘭布通(蒙古語,意為紅山)。康熙帝決定親自解決外蒙古問題。

過程[編輯]

康熙三十年(1691年)四月,康熙帝親率官兵到達距北京800里的多倫諾爾(今內蒙古自治區錫林郭勒盟多倫縣)駐營。喀爾喀蒙古三大部、內蒙古四十九旗王公貴族的營帳,以康熙帝大營為中心,四面環繞。

五月初一日,派內大臣索額圖傳諭旨:土謝圖汗對殺死札薩克圖汗寫出認罪書,承認「擾害生靈,實臣等之罪」。將「認罪書」發給與盟的各部首領,以求取得札薩克圖汗弟策妄扎布等的諒解寬容。

初二日,在御營外搭起黃色御帳篷。御帳篷南向兩側,設紫紅色長帳篷,邀請蒙古王公進駐。正對御座有一帳篷,帳內桌上擺滿了金銀器、酒杯等用具。在皇帝御帳兩側的長桌上,擺滿了豐盛的食物。其中有特意從北京帶來的四頭大象,哲布尊丹巴呼圖克圖、土謝圖汗、札薩克圖汗弟策妄扎布、車臣汗四人坐在第一排。其他官員按序列座。喀爾喀總計近千人。向八旗軍擁護下的康熙帝行三跪九叩禮。然後進行三項議程:第一,康熙帝宣佈赦免土謝圖汗之罪,將冊文和汗印授予土謝圖汗。第二,封被土謝圖汗殺害的札薩克圖汗親弟策妄扎布承襲其兄汗位。第三,康熙帝應允喀爾喀貴族請求,宣佈「將爾等與朕四十九旗一例編設,其名號亦與四十九旗同」。分喀爾喀為三十四旗,下設參領佐領,從行政建制上與內蒙古各旗劃一。第四,康熙帝主持約200桌的盛大宴會,親手把酒按次序遞給哲布尊丹巴,三位喀爾喀親王,二十位主要台吉。他們都跪着接酒,一手持杯,同時叩首,宴請時各種雜技木偶演出助興。

初三日,冊封。第一,對哲布尊丹巴、三部汗各賞銀千兩,蟒緞、彩緞各15匹。他們跪謝山呼萬歲。第二,康熙帝再次召見哲布尊丹巴、土謝圖汗、策妄扎布、車臣汗等共35人賜宴。用蒙古語與他們交談,土謝圖汗、車臣汗等奏曰:「聖主如此深仁,臣等恨歸順之晚耳!惟願聖壽萬年,俾臣等仰沐洪恩,長享太平之福。」(《清聖祖實錄》卷一五一)第三,分別封為親王郡王貝勒貝子台吉,在爵位上完成了「皆執臣禮」的等級序列,實行清朝封爵制度和法律制度。

初四日,康熙帝身着戎裝,頭戴鑲有貂皮的頭盔,佩帶胯刀和弓箭,騎馬繞場一周,下馬射箭,十矢九中。蒙古王公震驚。隨後閱兵。部隊按八旗序列,有騎兵步兵炮兵等,約10000名騎兵和1200名步兵,排列長約10里。步兵和炮兵在行列中間,騎兵分列兩翼。康熙帝乘由中間通過檢閱部隊,然後登上一座小山包。在這裏安設御帳,四周侍衛林立。喀爾喀王公來到帳前站列於右,八旗大臣、都統站列於左,演習隨即開始。步兵騎兵漢軍火器營先後入場,喀爾喀王公悚懼震驚懾服。

初五日,康熙帝敕建匯宗寺。「有如江河之歸於大海」之意,康熙帝還巡視了喀爾喀營地,對窮困者賞以銀幣,對喀爾喀貴族賞給大批。匯宗寺成為居住在內蒙喀爾喀人朝拜的宗教中心。

初六日,迴鑾。康熙帝再次單獨會見哲布尊丹巴、土謝圖汗,並賞賜御用帳幕和金盤、瓷碗等物。喀爾喀王公貴族列隊跪送皇帝車駕回京(參見《清聖祖實錄》卷一五一)。

參加多倫會盟的外蒙古王公[編輯]

多倫會盟的36旗扎薩克諾顏[2]
名字 頭銜 清朝授予頭銜 [3] 備註
土謝圖汗部
1. 察琿多爾濟
Чахундорж
敖其來賽音土謝圖汗
Очирай Түшээт хан
未授予頭銜 土謝圖汗旗
Түшээт ханы хошуу
2. Гүршихи 墨爾根諾顏
Мэргэн жонон
郡王 墨爾根王旗
Мэргэн вангийн хошуу
3. 噶勒丹多爾濟
Галдандорж
渾台吉
хунтайж
郡王 達爾漢親王旗
Дархан чин вангийн хошуу
土謝圖汗旗分出
4. Шидишири 巴特爾渾台吉
баатар хунтайж
多羅貝勒 佐里格圖王旗
Зоригт вангийн хошуу
土謝圖汗旗分出
5. Шибдуй[4] 哈丹巴特爾
хатанбаатар
輔國公 巴特爾王旗
Баатар вангийн хошуу
土謝圖汗旗分出
6. Чамчугнамжил[5] 台吉
тайж
一等台吉 額爾德尼岱青王旗
Эрдэнэ дайчин вангийн хошуу
土謝圖汗旗分出
7. Баран[6] 台吉
тайж
一等台吉 畢西日勒圖公旗
Бишрэлт гүнгийн хошуу
土謝圖汗旗分出
8 Байнжурдорж[7] 台吉
тайж
一等台吉 達賴公旗
Далай гүнгийн хошуу
土謝圖汗旗分出
9. Цэрэн[8] 額爾哈阿海
эрх ахай[9]
一等台吉 阿其圖公旗
Ачит гүнгийн хошуу
墨爾根王旗分出
賽音諾顏部(1725年前屬土謝圖汗部)
1. 善巴
Шамба
伊特格勒圖奈爾特額勒哈岱青諾顏
итгэлт найрт эрх дайчин ноён[10]
郡王 賽音諾顏汗旗
Сайн ноён ханы хошуу
2. 貢布
Гомбо[11]
хөндлөн дайчин дүүргэч[12], хүндлэн бошгот[13] 郡王 達賴卻胡爾王旗
Далай Чойнхор вангийн хошуу
賽音諾顏旗分出
3. 托德額爾德尼
Тод-Эрдэнэ[14]
額爾哈阿海
эрх ахай[15]
鎮國公 額爾德尼郡王旗
Эрдэнэ жүн вангийн хошуу
賽音諾顏旗分出
4. Сутай илдэн[16] 扎罕渾台吉
заан хунтайж
鎮國公 伊勒登公旗
Илдэн гүнгийн хошуу
賽音諾顏旗分出
5. 旺其格
Ванчиг[17]
台吉
тайж
鎮國公 濟農公旗
Жонон гүнгийн хошуу
賽音諾顏旗分出
6. 阿尤什
Аюуш[18]
衛征諾顏
үйзэн ноён[19]
一等台吉 薩魯勒公旗
Саруул гүнгийн хошуу
賽音諾顏旗分出
7. Тоба[20] 額爾哈阿海
эрх ахай[21]
一等台吉 朝克太公旗
Цогтой гүнгийн хошуу
賽音諾顏旗分出
8. 丹津額爾德尼
Данзан-Эрдэнэ[22]
台吉
тайж
一等台吉 約斯特貝勒旗
Ёст бэйлийн хошуу
賽音諾顏旗分出
札薩克圖汗部
1. 策旺札布
Цэвэнжав[23]
札薩克圖汗
Засагт хан
和碩親王 札薩克圖汗旗
Засагт ханы хошуу
2. 佐多布
Зодов[24]
илдэн дармашири 多羅貝勒 額爾德尼貝勒旗
Эрдэнэ бэйсийн хошуу
札薩克圖汗旗分出
3. Бүүвэй[25] Бэсүдийн цагаан бар ноён[26] 固山貝子 伊勒登公旗
Илдэн гүнгийн хошуу
札薩克圖汗旗分出
4. 索諾木-伊希扎布
Соном-Ишжав[27]
額爾德尼岱青
эрдэнэ дайчин[28]
一等台吉 濟農王旗
Жонон вангийн хошуу
札薩克圖汗旗分出
5. Гүнчин[29] (Гунжан[30]) 哈丹巴特爾
хатанбаатар[30]
一等台吉 阿齊圖王旗
Ачит вангийн хошуу
諾顏泰哈坦巴圖爾諾顏蒙古語Ноёнтой хатанбаатар(Ноёнтой хатан баатар ноён)後裔
6. 額爾德尼貢布
Эрдэнэгомбо[31]
卓爾格圖烏巴什
зоригт увш[32]
一等台吉 巴特爾貝子旗
Баатар бэйсийн хошуу
札薩克圖汗旗分出
7. Үржин/Норжин[33] 策凌渾台吉
сэцэн хунтайж[34]
一等台吉 約斯特貝勒旗
Ёст бэйлийн хошуу
諾顏泰哈坦巴圖爾諾顏蒙古語Ноёнтой хатанбаатар(Ноёнтой хатан баатар ноён)後裔
8. 策凌阿海
Цэрэн ахай[35]
策凌渾台吉
сэцэн хунтайж[36]
多羅郡王 薩魯勒車凌王旗
Сартуул Сэцэн вангийн хошуу
德勒登昆都倫諾顏蒙古語Далдан хүндүлэн ноён(Далдан хүндүлэн ноён)後裔
車臣汗部
1. 烏默客
Өмэхэй
瑪哈薩嘛諦車臣汗
Махасамади Сэцэн хан
未授予頭銜 車臣汗旗
Сэцэн ханы хошуу
2. Намжил[37] 額爾德尼渾台吉、額爾德尼濟農
эрдэнэ хунтайж, эрдэнэ жонон[38]
郡王 達爾汗王旗
Дархан вангийн хошуу
車臣汗旗分出
3. Пунцаг[39] 伊勒登和尚、伊勒登濟農
илдэн тойн, илдэн жонон[40]
貝子 伊勒登郡王旗
Илдэн жүн вангийн хошуу
車臣汗旗分出
4. 策楞達什
Цэрэндаш[41]
額爾德尼阿海
эрдэнэ ахай
一等台吉 約斯特貝子旗
Ёст бэйсийн хошуу
車臣汗旗分出
5. Гүржав[42] 台吉
тайж
一等台吉 胡日查王旗
Хурц вангийн хошуу
車臣汗旗分出
6. Сарандаш[43] 額爾哈渾台吉
эрх хунтайж[44]
一等台吉 墨爾根公旗
Мэргэн гүнгийн хошуу
車臣汗旗分出
7. 哲布登
Цэвдэн[45]
車臣濟農
сэцэн жонон[46], эрх тайж[47]
多羅貝勒 濟農王旗
Жонон вангийн хошуу
車臣汗旗分出
8. Буджав[48] 額爾哈台吉
эрх тайж[49], жонон[46], эрдэнэ жонон[50]
固山貝子 額爾德尼達賴王旗
Эрдэнэ далай вангийн хошуу
車臣汗旗分出
9. Дарь[51] 伊勒登渾台吉
илдэн хунтайж[49], илдэн жонон[52]
固山貝子 畢西日勒圖王旗
Бишрэлт вангийн хошуу
車臣汗旗分出
10. 阿南達
Ананд[53]
額爾哈渾台吉
эрх хунтайж[44], далай жонон[54]
固山貝子 清阿齊圖王旗
Чин ачит вангийн хошуу
車臣汗旗分出
11. 哲布登
Цэвдэн[55]
濟農、車凌濟農
жонон[56], цэцэн жонон[57]
固山貝子 車臣王旗
Сэцэн вангийн хошуу
車臣汗旗分出

參考文獻[編輯]

引用[編輯]

  1. ^ 黑 龍,海純良. 喀尔喀蒙古附清考述 (PDF). [2019-08-04]. (原始內容存檔 (PDF)於2019-08-04). 
  2. ^ ., Галдан туслагч. Эрдэнийн эрих. Улаанбаатар. 2006: 145–156. 
  3. ^ 博克多汗國時期給與的旗名。
  4. ^ элэнц өвөө нь Автай сайн хан, өвөө нь Шибагудай өлзийт хунтайж, аав нь Мужан убаши хунтайж
  5. ^ Элэнц өвөө нь Эрээхий мэргэн хан, өвөө нь Дорж дүүргэгч ноён, аав нь Дэсврэл (Лхасожав) чин хунтайж
  6. ^ Өвөө нь Эрээхий мэргэн хан, аав нь Лабдар холч дархан хунтайж
  7. ^ Өвөө нь Чахундорж хан, аав нь Намжилдорж эрдэнэ бандида
  8. ^ элэнц өвөө нь Абуху мэргэн ноён, өвөө нь Ангаахай мэргэн ноён, аав нь Бадмаши мэргэн цөөхүр ноён
  9. ^ Боржигин, Шамба. Асрагч нэртийн түүх. Улаанбаатар. 2006: 74. 
  10. ^ Дайчин гүрний дотоод яамны монгол бичгийн гэрийн данс 11. Улаанбаатар: Соёмбо принтиг ХХК. 2010: 68. 
  11. ^ Түмэнхэн сайн ноёны отгон хөвүүн
  12. ^ ., Шамба. Асрагч нэртийн түүх. Улаанбаатар. 2006: 75. 
  13. ^ Дайчин гүрний дотоод яамны монгол бичгийн гэрийн данс 11. Улаанбаатар: Соёмбо принтинг ХХК. 2010: 69. 
  14. ^ элэнц өвөө нь Түмэнхэн сайн ноён, өвөө нь Жодов сэцэн ноён, аав нь Соном сэцэн дайчин хушууч
  15. ^ Боржигин, Шамба. Асрагч нэртийн түүх. Улаанбаатар. 2006: 77. 
  16. ^ Цогт тайжийн хөвүүн
  17. ^ элэнц өвөө нь Данзан лам, өвөө нь Дайчин хошууч, аав нь Дэгдээхэй мэргэн ахай
  18. ^ өвөө нь Түмэнхэн сайн ноён, аав нь Цогт үйзэн ноён
  19. ^ Боржигин, Шамба. Асрагч нэртийн түүх. Улаанбаатар. 2006: 79. 
  20. ^ Хуланц өвөө нь Түмэнхэн сайн ноён, элэнц өвөө нь Жодов сэцэн ноён, өвөө нь Цаман цөөхүр лам, аав нь Бунтар дайчин цөөхүр
  21. ^ Боржигин, Шамба. Асрагч нэртийн түүх. Улаанбаатар. 2006: 76. 
  22. ^ элэнц өвөө нь Түмэнхэн сайн ноён, өвөө нь Бамилингарьд баатар эрдэнэ, аав нь Бичигэдэй эрх ахай дайчин
  23. ^ Засагт хан Цэнгүүний хөвгүүн
  24. ^ Лайхур ханы хөвгүүн Убадай дармаширийн хөвгүүн
  25. ^ хуланц өвөө нь Төвөд хатанбаатар, элэнц өвөө нь Хонхуй сэцэн ноён, өвөө нь Цэрэнжав ахай дайчин, аав нь Цэвээндорж цагаан барс (хожим Тэнгэр тойн цолтой болсон)
  26. ^ Дайчин гүрний дотоод яамны монгол бичгийн гэрийн данс 11. Улаанбаатар: Соёмбо принтинг ХХК. 2010: 89. 
  27. ^ хуланц өвөө нь Төвөд хатанбаатар, элэнц өвөө нь Хонхуй сэцэн жонон, өвөө нь Цэрэн цөөхүр, аав нь Дорж зоригт жонон
  28. ^ Боржигин, Шамба. Асрагч нэртийн түүх. Улаанбаатар. 2006: 70. 
  29. ^ элэнц өвөө нь Төвөд хатанбаатар, өвөө нь Бадма хатанбаатар, аав нь Цэрэнгомбо хатанбаатар
  30. ^ 30.0 30.1 Шар тууж. Улаанбаатар. 2006: 207. 
  31. ^ элэнц өвөө нь Лайхур хан, өвөө нь Убадай дармашири, аав нь Номч Тайван хунтайж
  32. ^ Шар тууж. Улаанбаатар. 2006: 80. 
  33. ^ элэнц өвөө нь Төвөд хатанбаатар, өвөө нь Хонхуй сэцэн жонон, аав нь Цагаанжав сэцэн ноён
  34. ^ Шар тууж. Улаанбаатар. 2006: 81. 
  35. ^ элэнц өвөө нь Далдан хөндлөн ноён, өвөө нь Жундудай баатар ноён, аав нь Дамба тойн
  36. ^ ., Жамба. Асрагч нэртийн түүх. 由Д, Заяабаатар翻譯. Улаанбаатар: Соёмбо принтинг ХХК. 2006: 85. 
  37. ^ Норов сэцэн ханы хөвгүүн
  38. ^ Дайчин гүрний дотоод яамны монгол бичгийн гэрийн данс 11. Улаанбаатар: Соёмбо принтинг ХХК. 2010: 52. 
  39. ^ Норов сэцэн ханы хөвгүүн
  40. ^ Дайчин гүрний дотоод яамны монгол бичгийн гэрийн данс 11. Улаанбаатар: Соёмбо принтинг ХХК. 2010: 77. 
  41. ^ өвөө нь Шолой сэцэн хан, аав нь Чойжав уваш хунтайж
  42. ^ Элэнц өвөө нь Шолой сэцэн хан, өвөө нь Чойжав увш хунтайж, аав нь Данзан дайчин хунтайж
  43. ^ элэнц өвөө нь Шолой сэцэн хан, өвөө нь Лабури эрх тайж, аав нь Номун Зайсан хунтайж
  44. ^ 44.0 44.1 ., Шамба. Асрагч нэртийн түүх. Улаанбаатар. 2006: 82. 
  45. ^ Шолой сэцэн ханы хөвгүүн
  46. ^ 46.0 46.1 Шар тууж. Улаанбаатар. 2006: 215. 
  47. ^ Дайчин гүрний дотоод яамны монгол бичгийн гэрийн данс 11. Улаанбаатар: Соёмбо принтинг ХХК. 2010: 73. 
  48. ^ Шолой сэцэн ханы хөвгүүн
  49. ^ 49.0 49.1 ., Шамба. Асрагч нэртийн түүх. Улаанбаатар. 2006: 81. 
  50. ^ Дайчин гүрний дотоод яамны монгол бичгийн гэрийн данс 11. Улаанбаатар: Соёмбо принтинг ХХК. 2010: 80. 
  51. ^ Шолой ханы хөвүүн Мачари илдэн түшээтийн хөвүүн
  52. ^ Дайчин гүрний дотоод яамны монгол бичгийн гэрийн данс 11. Улаанбаатар: Соёмбо принтинг ХХК. 2010: 86–87. 
  53. ^ Шолой сэцэн ханы хөвгүүн
  54. ^ Дайчин гүрний дотоод яамны монгол бичгийн гэрийн данс 11. Улаанбаатар: Соёмбо принтинг. 2010: 83. 
  55. ^ Шолой сэцэн ханы хөвгүүн
  56. ^ Шар тууж. Улаанбаатар. 2006: 87. 
  57. ^ Дайчин гүрний дотоод яамны монгол бичгийн гэрийн данс 11. Улаанбаатар: Соёмбо принтинг ХХК. 2010: 92. 

來源[編輯]